Milojko Spajić

Milojko Spajić, rođen u Pljevljima a školovan u inostranstvu, bio je nepoznat široj javnosti sve do kampanje za parlamentarne izbore održane 30. avgusta 2020. godine, kada u javnosti istupa kao ekonomski savjetnik Zdravka Krivokapića, nosioca liste „Za Budućnost Crne Gore“. Mediji ga tada potpisuju kao stipendistu japanske vlade koji se školovao u Japanu, NR Kini i Francuskoj, a radio u Singapuru.

Nakon što je na pomenutim izborima srušena koalicija oko Demokratske partije socijalista (DPS), Spajić u narednim mjesecima figurira kao kandidat za ministra finansija u novoj Vladi, na koju poziciju će i biti izabran početkom decembra 2020. godine – upravo u Vladi Zdravka Krivokapića.

Odmah zatim povlači poteze zbog kojih će trpjeti teške optužbe drugih političara – emituje državne obveznice na međunarodnom tržištu čime se država zadužuje u iznosu od čak 750 miliona eura, i do kraja godine učestvuje u gašenju državne avio kompanije „Montenegro Airlines“.

Država potom, zbog neusvajanja budžeta, 2021. godinu započinje u režimu privremenog finansiranja, a ubrzo se osniva i nova državna avio kompanija „Air Montenegro“ – za koju se otkupljuju dva aviona za 21 milion eura. U aprilu te godine mediji objavljuju da Spajić pored crnogorskog – ima i državljanstvo Republike Srbije, kao i prebivalište u Beogradu.

Krajem septembra 2021. Spajić najavljuje poresku reformu koja je podrazumijevala ukidanje doprinosa za zdravstveno osiguranje za zaposlene, na osnovu čega su povećane minimalne i prosječne neto zarade, a koja će kasnije dobiti naziv „Evropa sad“. Uprkos rezervama, Vlada Crne Gore usvaja ovaj program početkom novembra, a poslanici Skupštine Crne Gore pred kraj godine glasaju za nacrt budžeta za 2022. ali i za izmjene Zakona o radu na osnovu čega se minimalna zarada povećava na 450 eura.

Kada početkom februara 2022. godine Skupština Crne Gore izglasava nepovjerenje Vladi Zdravka Krivokapića, Spajić najavljuje da će sa kolegom Jakovom Milatovićem, tada ministrom ekonomskog razvoja, formirati pokret. Potom ostaje na funkciji ministra finansija i socijalnog staranja sve do kraja aprila te godine, kada je izabrana Vlada premijera Dritana Abazovića.

Svoju najavu Spajić ostvaruje krajem juna 2022, kada sa Milatovićem osniva „Pokret Evropa sad!“, koji ime dobija po ugledu na prethodno sprovedenu poresku reformu, da bi na kongresu stranke bio izabran za predsjednika krajem septembra te godine. Nakon što je njegova partija ostvarila uspjeh na lokalnim izborima u oktobru 2022, Spajić demantuje da će se kandidovati za predsjednika Crne Gore sljedeće, 2023. godine.

Sa druge strane, među političarima koji su optuživali Milojka Spajića za malverzacije isticao se Nebojša Medojević, koji ga je u januaru 2023. godine prozvao da na ime bivše vanbračne partnerke krije imovinu u vidu vile u kotorskom naselju Muo, ali i stana i poslovnog prostora u Beogradu.

U svijetlu očekivane kandidature za predsjedničke izbore 2023, Spajić početkom februara izjavljuje da „misli da ispunjava sve uslove za predsjedničku kandidaturu, te da bi volio da neko dokaže suprotno“. Potom i na optužbe Medojevića u vezi sa imovinom odgovara objavljivanjem dijela kupoprodajnog ugovora koji navodno pokazuje da su stan i garaža u Beogradu prodati.

Ipak, Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srbije objavljuje da Spajić ima registrovano prebivalište u Beogradu, a dio javnosti i medija insistira na tome da on ne ispunjava zakonske uslove za kandidaturu. Sa druge strane, Spajić to demantuje, navodeći da je odjavio prebivalište ali i da je tražio ispis iz srpskog državljanstva.

Iz pobrojanih razloga Državna izborna komisija Crne Gore (DIK) odbija Spajićevu kandidaturu, a preuzima je Jakov Milatović i, u drugom krugu izbora održanih u aprilu 2023, pobjeđuje dotadašnjeg predsjednika Mila Đukanovića i postaje predsjednik.

Spajić, sa druge strane, na vanrednim parlamentarnim izborima održanim 11. juna 2023. godine predvodi listu Pokreta Evropa sad!, i u okviru kampanje najavljuje i poresku reformu Evropa sad 2.0, i povećanje minimalne penzije na 450 eura, ali i skraćenje radnog vremena i uvećanje (minimalnih) neto zarada. Pored ovih obećanja, kampanju za te izbore obilježava i pismo južnokorejskog državljanina Do Kvona, koji je zbog prevara sa kriptovalutama potraživan na međunarodnom nivou i uhapšen u Crnoj Gori, a za koga je tadašnji premijer Abazović tvrdio da je povezan sa Spajićem i njegovom partijom.

Na tim izborima Spajićev pokret osvaja najviše glasova - 25,53% ili 24 mandata u crnogorskoj Skupštini, a potom široka koalicija formira Vladu sa njime na čelu, krajem oktobra 2023. godine. I prije formiranja Vlade, odnosno nakon okončanja izbora, Spajić je najavio da će biti ukinuti i doprinosi za Fond penzijskog i invalidskog osiguranja (Fond PIO), na osnovu čega će opet biti povećane zarade.

Jedan od prvih poteza sa te pozicije bio je odlaganje popisa stanovništva za mjesec dana, i dogovor sa opozicijom u vezi sa kontrolom sprovođenja istog. Nakon što je u junu 2024. godine u Briselu, na Međuvladinoj konferenciji Evropske unije i Crne Gore, usvojen Izvještaj o procjeni ispunjenosti privremenih mjerila u poglavljima vladavine prava (IBAR), što je bio veliki spoljnopolitički cilj Spajićeve Vlade, ista je rekonstruisana samo mjesec dana kasnije.

U julu 2024. godine predstavljena je i Fiskalna strategija za period od 2024. do 2027. godine koja je, između ostalog, podrazumijevala ponovno povećanje minimalnih zarada i smanjivanje doprinosa za penzijsko - invalidsko osiguranje. Uprkos velikim kritikama stručne javnosti i izostanka konkretnog društvenog dijaloga i javne rasprave, set ekonomskih zakona neophodan za sprovođenje ove reforme usvojen je početkom septembra 2024. godine.

Krajem marta 2025. godine, kao predsjednik Vlade Crne Gore Milojko Spajić potpisao je dva sporazuma sa Ujedinjenim Arapskim Emiratima (UAE), sporazum o ekonomskoj saradnji i sporazum o saradnji u oblasti turizma i razvoja nekretnina – koji je žestoko osporavan od strane javnosti zbog potencijalne opasnosti suspenzije domaćeg zakonodavstva i izgradnje megalomanskih projekata na području Velike plaže u Opštini Ulcinj.

Druga krupna pitanja koja se, u vrijeme nastanka ove biografije (jul 2025), odnose na rad Spajića i njegove Vlade su – postupak davanja crnogorskih aerodroma u koncesiju, nastavak izgradnje autoputa Bar – Boljare, i (loša) turistička sezona na crnogorskom primorju.